تئاتر؛ مرهمی بر رنج های انسان در طول تاریخ - تور تایلند

انسان نخستین که در جدال با طبیعت و در جست و جوی رمز و راز آن بود، پناهی جز غار نداشت و وسیله ای جز حرکات تا به یاری آن، آنچه را در طول روز از سر گذرانده بود، شبا هنگام برای همنوعان خود بازسازی کند.

همین گردهمایی های شبانه و حرکات تقلیدی از طبیعت، سرمنشاء هنری شد که بعدها نام تئاتر را بر آن نهادند. آدمی تئاتر را اختراع کرد تا مرهمی باشد بر رنج هایش و راهی برای بیان آلامش.

حالا قرن های متمادی از اختراع تئاتر می گذرد و این هنر در طول اعصار گوناگون، تجربیات مختلفی را از سر گذارنده تا به امروز که به ما رسیده است. گاه به پستو رفته اما هرگز از میان نرفته بلکه هر بار ققنوس وار از خاکستر خود دوباره زاده شده و خون تازه ای در کالبد خود جاری ساخته است.

با گذر زمان، انسان ها در سرزمین های گوناگون از شرق تا غرب، از شمال تا جنوب دیر یا زود، این هنر را کشف کردند و آن را به عنوان یکی از راه های بهتر ساختن زندگی و قابل تحمل کردن رنج های بی شمار آن به کار گرفتند. اختراعی که بعدها به عنوان شاخصه فرهنگی در جوامع گوناگون شناخته شد و حالا یکی از مهم ترین معیارهای فرهنگی هر کشوری، تعداد تماشاگران تئاتر آن است.

با گذر سالیان طولانی، دانشگاه ها، موسسات و انستیتوهای گوناگونی برای آموزش تئاتر در دنیا راه اندازی شد و آموزش مشاتاقان این هنر را بر عهده گرفتند.

حدود شصت سال پیش یعنی از سال 1961، روز 27 مارس (7 فروردین) به عنوان روز دنیای تئاتر از سوی انستیتو بین المللی تئاتر (زیر نظر یونسکو) نامگذاری شد و هر سال این روز در سراسر دنیا جشن گرفته می گردد.

اما شاید به نظر برسد سال جاری روز دنیای تئاتر چه اهمیتی دارد، در وضعیتی که هزاران انسان در سراسر دنیا با ویروسی مرگبار مبارزه می نمایند و در جدال میان مرگ و زندگی دست و پا می زنند.

درست است که سال جاری هیچ کشوری نمی تواند برای روز دنیای تئاتر برنامه ای باشکوه یا حتی ساده و مختصر تدارک ببیند. درست است که هیچ بازیگری نمی تواند روی صحنه بدرخشد و هیچ تماشاگری نمی تواند چشمان خود را به ضیافتی از جنس نمایش مهمان کند اما تئاتر در همین روزها نیز امید بخش است.

در این روزهایی که همه برای حفظ سلامت خود و اطرافیان مان باید مهمان خانه باشیم، می توان سری به گنجه های قدیمی زد و فیلم تئاترهایی را که پیش از این اجرا شده اند، تماشا کرد. می توان به فضای مجازی رفت و سری به صفحاتی زد که نمایش های آنلاین پخش می نمایند چراکه این روزها بسیاری از هنرمندان می کوشند با پیشنهادات مختلف، لحظه هایی را که برای برخی از ما پر اضطراب سپری می گردد یا برعکس برای عده ای دیگر کشدار و خسته نماینده است، قدری خوشایندتر نمایند تا خانه نشینی شیرین تر گردد و پربارتر.

در این میان بچه ها هم از این ضیافت بی بهره نیستند چراکه کانون پرورش فکری هم چندین نمایش را به صورت آنلاین در دسترس این گروه سنی ـ که قطعا بیش از بزرگسالان احتیاج به تفریح و سرگرمی دارند ـ قرار داده است.

پس تئاتر حتی وقتی هم که زنده و نفس به نفس با تماشاگر نباشد، می تواند دقایق سخت زندگی ما را دوست داشتنی تر و قابل تحمل تر کند و همچنان مرهمی است بر مصایب انسان ها.

خبرنگاران ندا ال طیب.