لالایی؛ رسانه مادر

به گزارش تور تایلند، لالایی ها ترانه های عامیانه و کهن ایرانی است که ریشه در فرهنگ و آداب و سنن اقوام گوناگون ما دارد و جزو ادبیات شفاهی و عامیانه محسوب می گردد. در گوش بچه ها هر گوشه از ایران، لالایی هایی که سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر راه یافته، زمزمه می گردد. لالایی ها نوای آهنگین و آرام بخش برای خواب بچه ها است و از قدیمی ترین و رایج ترین نوع ترانه های عامیانه محسوب می گردد و به دلیل این که در گذشته عمدتا دایه ها این لالایی ها را برای بچه ها می خواندند که اصطلاحا به این دایه ها یا حتی در گویش محلی به بعضی مادران لـله گفته می شد، این خوانده ها، ترانه ها و آوازها احتمالا لالایی نام گرفته است. در این گزارش به اهمیت لالایی در فرهنگ ما و میزان اثرگذاری آن در شیوه های تربیتی و رفتاری بچه ها خواهیم پرداخت.

لالایی؛ رسانه مادر

لالایی با ریتم گهواره

لالایی کلامی موزون است که علاوه بر این که در کمال ایجاز و اختصار خوانده می گردد بیشترین تاثیرگذاری بین خواننده و مخاطب را دارا ست و پیوند دهنده روح دو انسان است. در دل این کلام موزون و به ظاهر عامیانه که با ریتم گهواره کودک هماهنگی دارد، مضامین باارزش و عمیقی مثل زیبایی کودک، طبیعت، مهر و علاقه مادر به کودک، نگرانی ها و هشدارهای مادر به کودک، گلایه ها، ترس ها و آرزوها، مسائل زنان و مادران، اقتصاد، مذهب، وقایع ارزشمند تاریخی و مضامین پرشمار دیگر نهفته است. به عبارتی لالایی ها یک رسانه زنانه و به روز برای بچه ها بوده و علاوه بر وقایع، اوضاع و احوالات جمعی یک قوم، احوالات و احساسات مادر را نیز به کودک منتقل می کرد.

شاید تشبیه بیشترین آرایه موجود در لالایی ها باشد و صدالبته این لالایی ها از آرایه های گوناگون ادبی جز تشبیه نیز برخوردار بوده اند که برای نمونه می توان به استعاره اشاره نمود.

موسیقی و لحن خاص و کلمات ملایم، آرام و منظم همراه با لالایی با تحریک امواج در مغز، موجب به خواب رفتن آرام ذهن می گردد. بچه ها قابلیت های فوق العاده ای در زمینه درک موسیقی دارند و به سرعت آن را به خاطر می سپارند و تکرار می نمایند. بچه ها در زمانی که می خواهند شروع به صحبت کردن نمایند، ابتدا آوای کلمات را تکرار می نمایند و موسیقی کلمات را بدون این که کسی به آنها آموزش داده باشد، مانند بزرگسالان تکرار می نمایند. آنها هجاهای بی معنی را پشت سر هم تکرار می نمایند و از همین تکرار طنین کلمات، به بیان صحیح کلمات می رسند.

اهمیت صدا در روان کودک

در ماه دوم بارداری گوش، چشم، بینی، چانه و اندام های بیرونی جنین شکل می گیرد و در حدود هفته بیستم جنین صدا را می شنود و در هفته بیست و چهارم چشم های جنین به نور حساس شده و به صدا واکنش نشان می دهد.

بر همین اساس اولین جهت ارتباطی مادر و کودک از طریق صدا و صوت و حس لامسه ایجاد می گردد و جنین اولین صدایی که می شنود و از صداهای دیگر تشخیص می دهد صدای مادر و صدای ضربان قلب مادر است.

بسیاری از روان شناسان معتقدند که از همین زمان می توان خواندن لالایی را شروع کرد.

نوزاد اولین نشانه های ارتباطی را نیز بعد از تولدش از طریق صدای گریه برای مادر ارسال می نماید و تنها راه ارتباطی اش با مادر برای بیان نیازش به بقا همین گریه کردن است.

خواندن لالایی علاوه بر این که رابطه و حس عاطفی مشترک بین مادر و کودک را تقویت می نماید، در ارتقای هوش شنیداری و شکل گیری تکلم و بیان کودک نیز تاثیر مثبت دارد. خواندن لالایی یکی از جهتهای انتقال ارتباط عاطفی مادر به کودک و ایجاد دلبستگی ایمن بین مادر و کودک است و بهتر است مادر در حین خواندن لالایی کودک را طوری در آغوش بگیرد که صدای ضربان قلب شنیده گردد یا او را نوازش کند. باید دانست که مادر با در آغوش دریافت و صحبت کردن با کودک و اجازه دادن به کودک برای شنیدن صدای ضربان قلبش و رسیدگی به نیازهای اولیه کودک، سعی در انتقال پیغام عاطفی به کودک دارد. همان طور که تا اینجا بیان شد نقش صدا در ارتباط بین مادر و کودک نقش بسیار پررنگی است و حتی بعد از مرگ هم به گفته دانشمندان تا 72 ساعت گوش همچنان فعال باقی خواهد ماند.

کدام لالایی برای کودک مناسب است؟

تا این بخش از متن به اهمیت صدا برای کودک و این که چرا برای کودک لالایی بخوانیم پرداخته شد. شاید بهتر باشد در این بخش از متن در این خصوص با هم صحبت کنیم که چه لالایی هایی برای بچه ها مان مناسب است؟ و آیا خواندن هر لالایی ایی برای کودک مناسب است یا خیر؟

تحقیقات نشان داده است که نوع و سبک ارتباط عاطفی و دلبستگی مادر در انتخاب نوع لالایی ها تاثیر دارد.

بهتر است مادر در انتخاب لالایی ها از مضامین مثبت نظیر محبت، امید، نوازش، سلامت، طبیعت و... استفاده کند و در مقابل از خواندن لالایی هایی با مضامین غم، درد، هجران، تردید و دودلی خودداری کند.

روح و روان مادر و کودک در یک ارتباط دو سویه با همدیگر هستند و شاید همه مادران این موضوع را تجربه نموده اند که روزهایی که ناراحتند یا نگرانند، به هم ریختگی های زیادی را هم در فرزندشان مشاهده می نمایند. نقش مادر در انتقال آرامش و محبت به کودک، نقشی بسیار کلیدی است و دوران جنینی و سال های اولیه عمر کودک سال های طلایی و غیر قابل بازگشتی است و این موضوع نشانگر این است که نقش مادر در انتخاب و گزینش لالایی و ارتقای کیفی رابطه با کودک و شکل گیری پایه های فکری و احساسی کودک نسبت به خودش و دیگران در سال های بعدی زندگی نقشی کلیدی است.

منبع: زینب ملایی - روانشناس حوزه کودک / روانشناس حوزه کودک

منبع: جام جم آنلاین
انتشار: 7 اسفند 1399 بروزرسانی: 7 اسفند 1399 گردآورنده: tour-thailand.ir شناسه مطلب: 1492

به "لالایی؛ رسانه مادر" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "لالایی؛ رسانه مادر"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید