گلابی؛ آرام بخشی طبیعی، میوه ای لذیذ و مغذی
به گزارش تور تایلند، میوه گلابی بسیار لذیذ و بومی کشورهای آسیای غربی و اروپای شرقی است که به عنوان میوه مخصوص فصل تابستان شناخته می گردد. این خوراکی طبیعی و لذیذ، سرشار از مواد مغذی ارزشمندی است که به علت خواص دارویی فوق العاده، مورد توجه بسیاری از کارشناسان تغذیه و سلامتی قرار گرفته است. بعلاوه با استفاده از گلابی می توان انواع دسرهای لذیذ را تهیه کرد. برای آشنایی بیشتر با خبرنگاران همراه باشید.
آشنایی اجمالی با گلابی
آمرود یا شاه میوه آمرود که به نام گلابی شناخته می گردد، میوه ای است به رنگ سبز روشن یا زرد کم رنگ، آبدار و به شکل مخروط که طعمی لذیذ، شیرین و عطری مطبوع دارد. این میوه تابستانی بومی آسیای غربی به ویژه منطقه ها شمال غربی ایران و کوه های قفقاز و بعلاوه کشورهای اروپای شرقی است که در گروه ارزشمندترین میوه های دنیا قرار گرفته است. در واقع این میوه دارای درختی گلدار از رده دو لپه ای ها، راسته گل سرخ سانان، تیره گل سرخیان و زیرتیره آمیگدالوئیده است که در دو نوع اروپایی با گونه communis (این گونه از گلابی آبدار، با دانه های سنگی و به شکل کشیده فراوری می گردد) و آسیایی، شبیه به سیب، پرورش می یابد.
جالب است بدانید که در بعضی از منابع ثبت شده کشور آلمان، منشا این میوه را کوه های البرز معرفی نموده اند. درخت گلابی از نوع برگ ریز بوده که معمولا در اقلیم منطقه ها سرد، رشد و پرورش می یابد. البته به علت اهمیت این میوه پس از میوه سیب در کشور، با مقایسه کوتاهی که گیاه شناسان در خصوص این دو میوه انجام داده اند متوجه شدند که درخت این میوه در فصل بهار نسبت به سیب زودتر باز شده و متاسفانه ممکن است دچار سرمازدگی بهاره گردد. در فصل تابستان نیز در مقایسه با سیب، نسبت به گرما از تحمل بیشتری برخوردار خواهد بود. بعلاوه این درخت دارای میوه ای است که گیاه شناسان آن را جز میوه های کاذب با عمری کوتاه و در حدود 120 گونه مختلف معرفی نموده اند. شاه میوه کرج، شاه میوه خراسان، نظنز کاشان، محمدعلی مشهد، سه فصله کرج، سیبری، گلابی پیغمبری و شاه میوه اصفهان از جمله معروف ترین گلابی های رشد یافته در کشور ایران به شمار می روند. در نوع غیر ایرانی نیز می توان به آنژو، کولمار، ژاندارک، دوشس، بارتلت، وینترنلیس، بوره ژیفار و دوینه دوکومیس اشاره نمود که در بعضی از منطقه ها ایران نیز کشت و پرورش می یابند. جالب است بدانید نوع ویلیامز از معروف ترین و پرطرفدارترین گونه های گلابی است که در اروپا و دنیا کشت می گردد. شکوفه ها و میوه درخت گلابی، در بخش انتهایی شاخه ها و سیخک های دو ساله رشد نموده و همین امر دقت و توجه بیشتری را هنگام هرس کردن درختان بارور طلب می نماید. گلابی به علت تنوع شکل و گونه، از طعم های مختلفی مانند ترش، ملس (ترش و شیرین) و شیرین و آبدار برخوردار است که هواداران بسیاری را در سراسر دنیا از آن خود نموده است.
این میوه خوشمزه و دوست داشتنی سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مورد احتیاج بدن است که می توان به ویتامین های ای، ث و مواد معدنی از جمله کلسیم، آهن، منیزیم و روی اشاره نمود که طبق اظهار نظر کارشناسان تغذیه و سلامتی از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. علاوه بر میوه، از بخش های دیگر آن مانند برگ و پوست درخت نیز استفاده های درمانی و غذایی گوناگونی می گردد. البته نوعی دیگر از این میوه در ایران پرورش می یابد که تنها از تخم آن استفاده می گردد و میوه آن قابل بهره برداری نیست. این میوه که نوعی گلابی جنگلی است و در منطقه های از استان کهکیلویه رشد می نماید به انجوجک معروفیت یافته است. پرورش دهندگان این نوع گلابی، پس از افتادن آن بر زمین و پوسیده شدن آن، تخم انجوجک را جمع نموده و برای مصارف درمانی مورد استفاده قرار می دهند.
مواد مغذی در هر 100 گرم گلابی
گلابی یکی از پرمصرف ترین و محبوب ترین میوه هایی است که در سراسر دنیا جهت تهیه انواع دسرهای لذیذ و خوشمزه مورد استفاده قرار می گیرد. این میوه سرشار از انواع مواد مغذی و مورد احتیاج بدن است که می توان به ویتامین های ارزشمندی مانند 0/012 میلی گرم ویتامین ب1 (تیامین)، 0/035 میلی گرم ویتامین ب2 (ریبوفلاوین)، 0/157 میلی گرم ویتامین ب3 (نیاسین)، 0/048 میلی گرم ویتامین ب5 (اسید پانتوتنیک)، 0/028 میلی گرم ویتامین ب6، 4/2 میلی گرم ویتامین ث، 4 میلی گرم ویتامین ای و مواد معدنی مهمی مانند 9 میلی گرم کلسیم، 0/17 میلی گرم آهن، 18 میکروگرم فلوئور، 7 میلی گرم منیزیم، 7 میکروگرم فولات، 11 میلی گرم فسفر، 119 میلی گرم پتاسیم و 0/10 میلی گرم روی اشاره نمود.
خواص درمانی گلابی
متخصصان طب تغذیه معتقدند میوه گلابی طبیعتی گرم و تر داشته و با وجود ویتامین های مهمی همانند ویتامین ای و ث در کنار یکدیگر، باعث ایجاد توان افزایی ویتامین ای خواهد شد. به این معنی که خواص آنتی اکسیدانی ویتامین ای با همیاری ویتامین ث چند برابر می گردد که ارزش تغذیه میوه گلابی را افزایش خواهد داد.
ارتقا سیستم امینی با مصرف گلابی
این خوراکی میوه سرشار از فیبرهای محلول در آب است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می نماید. این ویژگی مهم و قابل توجه، از مهم ترین عوامل جلوگیری از ابتلای بدن به انواع بیماری های انسانی است که به یاری مصرف گلابی تا حد قابل توجهی، از روبرو با آن، پیشگیری خواهد شد. بعلاوه از دیگر خواص فیبرهای موجود در گلابی می توان به نوع کشف شده در پوست این میوه تابستانی اشاره نمود که غیرحلال بوده و در هضم آسان و سریع غذا و نیز تسهیل در دفع آن یاری شایانی خواهد نمود. البته نباید از این نکته غافل شد که با مصرف فیبر خاصیت ملین بودن در بدن انسان ایجاد می گردد که افراد با معده های حساس، باید در مصرف آن جانب احتیاط را رعایت نمایند.
گلابی، میوه ای سرشار از انرژی
طبق نظرات ارائه شده از طریق کارشناسان مواد غذایی، گلابی یکی از خوراکی های طبیعی است که سرشار از انرژی بوده و با مصرف آن احساس خستگی و ناتوانی نخواهید کرد. ایشان معتقدند این میوه حاوی 12 درصد گلوسیدی است که نشان دهنده انرژی بالای آن است. بعلاوه آب گلابی مملو از قند است که با میل کردن یک واحد از آن می توان انرژی از دست رفته بدن را به سرعت باز یافت. جالب است بدانید کارشناسان تغذیه و سلامتی دریافتند که در 250 میلی لیتر از میوه گلابی، حدود 10 درصد ویتامین ث یافت می گردد که تامین نماینده احتیاج یک شبانه روز بدن انسان خواهد بود. این ویتامین باعث جذب راحت و سریع تر آهن شده و با دریافت این ماده معدنی مهم، به ساخت هموگلوبین های بدن یاری می نماید. بعلاوه آهن وظیفه اکسیژن رسانی به سلول ها را به خوبی انجام داده که از مهم ترین دلایل ایجاد شادابی و عدم خستگی بدن شناخته می گردد.
جلوگیری از بروز سرطان با مصرف گلابی
یکی از مهم ترین ارزش های غذایی گلابی، ترکیبات فنولیک فراوانی است که در این میوه آبدار و پرطرفدار تابستانی یافت می گردد. این ترکیبات به علت بهره مندی از آنتی اکسیدان به پیشگیری از بروز انواع سرطان در بدن انسان یاری می نماید. بعلاوه آنتی اکسیدان ها به علت قدرت فراوانی که دارند، مانع بروز بیماری های قلبی و عروقی شده و سلامت بدن را در ایجاد چنین بیمای هایی تامین می نماید. در واقع پزشکان و کارشناسان سلامتی معتقدند ترکیبات فنولیکی، فلاوونوئیدها و اسیدهای فنولیک را می توان بیش از سایر قسمت های این میوه محبوب، در پوست آن مشاهده کرد. به همین علت است مصرف گلابی با پوست به دفعات توصیه شده است.
مصرف گلابی، مفید در تقویت حافظه و توان یادگیری
این میوه حاوی اندازه قابل توجهی مس است که با مصرف آن می توان حدود 15 درصد از مصرف مورد احتیاج شبانه روز بدن، به ویژه سیستم عصبی را تامین کرد. آن ها بر این باورند که یون های مس بر ناقل های سیستم های عصبی که در عملکرد منطقه ها تماس بین نرون ها و عضلات بدن (سیناپس ها) بسیار تاثیرگذار هستند، نفوذ نموده و تاثیرات شگرفی را ایجاد می نمایند. جالب است بدانید اندازه یادگیری و قدرت حافظه هر انسان به توان ناقل های عصبی وابسته بوده و می توان با تقویت کردن سیستم عملکرد این ناقل ها توان یادگیری و آموزش تماشا را در انسان ها افزایش داد. ایشان معتقدند اگر ناقل های عصبی نتوانند به خوبی از عهده مسئولیت های خود برآیند، توان و اندازه یادگیری در افراد نیز دچار مشکل شده و در قدرت حافظه نیز تاثیرات منفی ایجاد خواهد نمود. خوشبختانه مس به خوبی باعث بهتر شدن عملکرد این ناقل ها شده و با مصرف خوراکی هایی مانند گلابی می توان به تقویت حافظه و توان یادگیری یاری بسزایی کرد.
رابطه مستقیم گلابی با کاهش وزن
متاسفانه اضافه وزن و چاقی از عوارض نسل امروز بشر به شمار می آید که بیماری های خطرناکی از جمله انواع سرطان، بیماری های قلبی و عروقی، بیماری های گوارشی و... به همراه خواهد داشت. گلابی به علت کالری بالا می تواند گزینه مناسبی برای کاهش وزن در نظر گرفته گردد. به گونه ای که با میل کردن این میوه خوشمزه، حدود 96 کیلوکالری انرژی را دریافت خواهید کرد. بعلاوه گلابی حاوی قند طبیعی از نوع فروکتوز است که به طور مستقیم وارد خون نشده و به صرف زمان اندکی احتیاج خواهد بود. همین امر سبب می گردد که قند خون به آرامی افزایش یافته و فرد مصرف نماینده احساس گرسنگی نکند.
ویژگی های دارویی برگ و شکوفه درخت گلابی
علاوه بر میوه گلابی، قسمت های دیگری از این میوه در صنعت پزشکی و طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد که می توان به برگ، شکوفه درخت گلابی و تخم این میوه اشاره نمود. در طب سنتی این بخش از این میوه را با طبیعتی سرد و خشک معرفی نموده و مصرف هر کدام از آن ها برای درمان بعضی از مسائل جسمی توصیه شده است.
1. محققان طب سنتی جوشانده برگ گلابی را برای سلامت کلیه های بدن انسان مفید دانسته که به علت خاصیت ادرارآوری و ضد عفونی نمایندگی آن است.
2. مصرف برگ گلابی برای پاکسازی مثانه از میکروب ها و سموم خطرناک، مناسب و تاثیرگذار است.
3. افرادی که از بی خوابی یا اختلالات خواب در شب رنج می برند مصرف برگ گلابی، باعث آرامش اعصاب و کاهش یا متوقف کردن دردهای سنگین میگرن شوند.
4. شکوفه درخت گلابی، تقویت نماینده ای عالی برای قطع خونریزی و اسهال به شمار می آید.
5. بعلاوه در طب سنتی از نوشیدنی که از طریق پوست ساقه درخت گلابی تهیه می گردد، برای شستشوی زخم ها استفاده می گردد.
6. تخم گلابی از جنس سلولز بوده و در درمان یا پیشگیری از ایجاد کرم معده و روده بسیار مفید خواهد بود.
دقت در مصرف گلابی
همانگونه که گلابی و بخش هایی از این خوراکی مطبوع دارای خواص درمانی و دارویی شگفت انگیزی برای حفظ سلامتی بدن است، مصرف نادرست یا غیر منطقی از آن نیز می تواند باعث بروز مسائل جسمی گردد. حتی به علت دارا بودن بعضی از مواد معدنی و شیمیایی این میوه ممکن است بعضی از افراد با میل کردن آن دچار بیماری ها و اختلالات جسمی گردد که بهتر است با آگاهی و اعتدال، این میوه را مورد مصرف قرار داد. در ادامه به بعضی از مسائل استفاده از گلابی می پردازیم.
1. گلابی دارای قندهایی از جمله سوربیتول و فروکتوز است که ممکن است در بعضی از افراد ایجاد نفخ، باد معده، اسهال و دل درد گردد، بنابراین در مصرف آن باید نهایت دقت صورت گیرد.
2. مصرف گلابی در بچه ها نیز باید به صورت کنترل شده انجام گردد، چراکه ممکن است باعث ایجاد اسهال های خطرناک و مزمن گردد.
3. میل کردن گلابی با پوست در بعضی از افراد که معده ای ضعیف دارند مشکل ایجاد خواهد نمود. بنابراین توصیه می گردد این میوه را به صورت پخته (کمپوت) یا بدون پوست مصرف نمایند.
4. پس از میل کردن گلاب، از نوشیدن آب سرد پرهیز گردد، زیرا ممکن است باعث ایجاد نفخ گردد.
5. افرادی سرد مزاج باید در مصرف بیش از حد گلابی کاملا دقت نمایند تا به مسائل گوارشی مبتلا نشوند. در طب سنتی، خوردن مربای زنجبیل همراه گلابی گزینه ای مناسب در پیشگیری از بروز این مسائل خواهد بود.
مهم ترین ویژگی های دارویی گلابی
1. به علت وجود تانن و پتاسیم در گلابی، انحلال اسید اوریک به راحتی صورت گرفته و این میوه گزینه ای مناسب برای افراد مبتلا به نقرس، آرتروز و رماتیسم خواهد بود.
2. تانن موجود در گلابی برای بر طرف شدن بیماری های سینه مناسب است.
3. عنصر بور، یکی از ارزشمندترین مواد موجود در گلابی است که مصرف آن از ایجاد پوکی استخوان در افراد جلوگیری خواهد نمود.
4. قند موجود در گلابی از نوع سوربیتول است که علاوه بر تسهیل هضم غذا در دهان تجزیه نشده و همین امر از آسیب رساندن به دندان ها پیشگیری می نماید.
5. مصرف گلابی در پیشگیری از یبوست مفید است.
6. گلابی میوه ای موثر در کاهش تب خواهد بود.
7. استفاده از گلابی در کاهش فشار خون و کلسترول بدن بسیار مفید است.
دسرهای خوشمزه با گلابی
چیز کیک گلابی
مواد اولیه
کره ذوب شده 4 قاشق غذاخوری، پنیر خامه ای 720 گرم، کوکی خورد شده یک بسته، شکر 1 پیمانه، تخم مرغ 3 عدد، وانیل 1 قاشق چایخوری، پودر دارچین 1 قاشق چایخوری، خامه ترش نصف پیمانه، جوی پرک دوسر نصف پیمانه، شکر ترجیحا قهوه ای 3 قاشق غذاخوری، نمک 1/4 قاشق چایخوری، گلابی خورد شده 2 عدد.
طرز تهیه
در مرحله نخست، چیزکیک کوکی پودر شده را درون ظرفی مناسب ریخته و با کره ترکیب کنید. زمانی که کره به خورد چیزکیک رفت، ته قالب مورد نظر را چرب نموده و ترکیب آماده شده را درون آن بریزید. اجازه دهید به مدت زمان یک ربع درون فری که از قبل با دمای 180 درجه سانتی گراد گرم شده است قرار داده تا به خوبی طبخ گردد. سپس در این فاصله، درون ظرف مناسبی پنیر خامه ای و شکر را با یکدیگر مخلوط نموده و با همزن برقی هم بزنید. زمانی که ماده ای نرم و یکدست به دست آمد، تخم مرغ ها را به نوبت اضافه نموده و با همزن به خوبی با یکدیگر مخلوط کنید. در مرحله بعد، وانیل، دارچین و خامه ترش را به ترتیب به ترکیب پنیر خامه ای و شکر اضافه کنید. خمیر به دست آمده را روی مواد درون قالبی بریزید که داخل فر قرار داده بودید. در این مرحله به آماده سازی مواد روی چیزکیک بپردازید. جوی دو سر، آرد، شکر، دارچین و نمک را با یکدیگر مخلوط نموده و با چنگال کره را نیز به آن اضافه کنید. در این مرحله، تکه های گلابی را روی چیزکیک با نظم بچینید. سپس مخلوط جوی دوسر را روی آن ریخته و به مدت زمان 15 دقیقه درون فر با درجه حرارت 180 درجه سانتی گراد قرار دهید. پس از گذشت مدت زمان ذکر شده، حرارت فر را کاهش داده و آن را روی 80 درجه تنظیم کنید. اجازه دهید به مدت 2 ساعت و 10 دقیقه دیگر، قالب داخل فر بماند تا مواد کاملا مغز پخت گردد. در این قسمت، فر را خاموش نموده و قالب چیزکیک را از آن خارج کنید. سعی کنید به یاری چاقویی نوک تیز، چیزکیک را از قالب جدا کنید. بهتر است چیزکیک را بدون قالب و در حالی که درون ظرف نشکن قرار داده اید، مجددا به داخل فر برگردانده و اجازه دهید با دمای داخل فر، اندازهی از حرارت خود را از دست دهد و کاملا سرد گردد. سپس روی آن را با دستمال مناسبی پوشانده و آن را به مدت یک شب داخل یخچال قرار دهید. چیزکیک گلابی را می توان با برش هایی از گلابی پخته شده، شکلات آب شده، خامه زده شده یا هر خوراکی دوست داشتنی دیگری تزئین کنید.
بستنی با طعم گلابی
مواد لازم
گلابی یک کیلو و نیم، شکر 150 گرم، آب 2 پیمانه، آب لیمو 4 قاشق سوپخوری، خامه 150 گرم، پودر قند 3 قاشق سوپخوری.
طرز تهیه
ابتدا گلابی ها را شسته، پوست آن ها را کنده و درون مخلوط کن بریزید. سپس دستگاه را روشن نموده و تا زمانی که گلابی به صورت پوره تبدیل گردد، به مخلوط کردن آن ها ادامه دهید. درون ظرفی مناسب، شکر و آب را با یکدیگر مخلوط نموده و آن را روی حرارت قرار دهید. زمانی که محلول به جوش آمد و شکر به خوبی حل شد، حرارت را خاموش نموده و اجازه دهید تا سرد گردد. سپس گلابی پوره شده را با آن ترکیب نموده و مواد را درون ظرفی فلزی بریزید و آن را درون فریزر بگذارید. سعی کنید سه مرتبه آن را از فریزر خارج کنید و به خوبی هم بزنید تا بستنی خود را بگیرد، اما یخ نزند. زمانی که بستنی آماده شد، آن را با قاشق مخصوص بستنی درون ظروف مخصوص بستنی ریخته و روی هر کدام را با خامه زده شده و اندازهی شکلات آب شده تزئین کنید.
منبع: کجارو