لباس محلی خراسان شمالی، لباسی که فقط باید در رویا دید - تور تایلند

کودکی پر خاطره با لباس های محلی

نرگس باغچقی، یکی از فراورینمایندگان البسه محلی در خراسان شمالی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا خاطرنشان نموده که خیاطی را از همان دوران بچگی دوست داشتم و این کار را هم فقط به خاطر علاقه ام انتخاب کردم و تا به امروز ادامه داده ام.

وی اضافه کرد: من از سن دوازده سالگی کار را در محل زندگیمان در روستا آغاز کردم و به خاطر دارم که قبل از این سن، من به خاطر علاقه به کار خیاطی سوزن و نخ را بدون اجازه مادرم بر می داشتم و به گوشه ای از خانه می رفتم و برای عروسک هایم لباس می دوختم و از همان سن هم کار را آغاز کردم. آن موقع انواع لباس ها را می دوختم و الان مدتی است که فقط لباس محلی قوم کرمانج را می دوزم.

وی ادامه داد: طی چند سال گذشته استقبال از لباس های محلی کرمانج در این استان به خصوص در مراسم های عروسی رونق خاصی گرفته بود، بطوریکه در محل خیاطی خود اقدام به دوخت تعداد زیادی از این نوع لباس ها کردم و به افرادی که توان مالی آن ها برای خرید لباس نبود اجاره می دادم. البته بعضی از افراد نیز هستند که سفارش خرید لباس را می دهند که برای آن ها دوخته می گردد.

اوضاع نابسامان بازار لباس محلی

باغچقی توضیح داد: یک سالی است که شرایط فروش و اجاره لباس محلی بسیار بد شده و دیگر مشتری چندانی ندارد. قسمتی از لباس های مذکور(شلوار) با پارچه مخمل دوخته می گردد اما قیمت لباس محلی خراسان شمالی بسیار بالا رفته و دیگر توانی برای خرید این لباس ها نیست.

وی با بیان اینکه همواره برای خرید پارچه به شهر مشهد سفر و دو سه توپ پارچه خریداری می کردم که هر توپ پارچه کفاف دوخت حدود 10 شلوار را می داد، توضیح داد: در گذشته قیمت هر متر پارچه مخمل 9000 تومان بود اما هم اکنون به 27 تا 28 هزار تومان رسیده و هر توپ پارچه مخمل 600 تا 700 هزار تومان آب می خورد.

باغچقی اعلام کرد: برای اینکه این نوع از لباس های محلی زیبا و پرزرق و برق گردد نیز نوارهای بر روی آن دوخته می گردد اما قیمت این نوارها نیز خیلی بالا رفته و هر توپ نوار که 500 تا 600 هزار تومان می شد به حدود یک میلیون و 100 هزار تومان رسیده است.

وی گفت: نقدینگی لازم وجود ندارد که پارچه و نوارهای مورد احتیاج خریداری گردد از سوی دیگر وقتی هزینه فراوری آنقدر بالا رفته مجبور هستیم تا لباس ها را با قیمت بالا اجاره دهیم و به فروش برسانیم.

وی گفت: در گذشته قیمت لباس محلی خراسان شمالی 280 تا 300 هزار تومان بود اما هم اکنون مجبور هستیم با قیمت 450 تا 500 هزار تومان بفروشم اما هیچ کسی چنین پولی برای خرید لباس محلی در این اوضاع مالی نمی دهد.

ملکشی یکی دیگر از فراورینمایندگان البسه محلی در خراسان شمالی در ادامه در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: بازار فروش لباس محلی فلج شده و در آستانه ورشکستگی قرار گرفته ایم. یکی از مکان هایی که می توانستیم جلب مشتری کنیم، نمایشگاه ها بودند اما هزینه حضور در نمایشگاه ها بسیار بالاست و توان حضور در نمایشگاه ها نیز وجود ندارد.

وی توضیح داد: از سوی دیگر هزینه های فراوری نیز بسیار بالاست و اگر بخواهیم با کیفیت کار کنیم هزینه ها بالا می رود و مشتری توان خرید ندارد و اگر بخواهیم کیفیت کار را کم کنیم، لباس زیبایی خود را از دست می دهد و باز هم مشتری تمایلی برای خرید آن ندارد؛ فراورینمایندگان لباس محلی در دو راهی قرار گرفته اند و نمی دانند چه نمایند.

جذابیت چشمگیر لباس های محلی، یادگاری برای نسل ها

دکتر محمد حسین انصاری مود، یک پژوهشگر فرهنگی در استان خراسان شمالی در ادامه در گفت و گو با ایسنا اظهار نموده که لباس کرمانج های عشایر، بازتابی از روح زندگی در استان خراسان شمالی است.

وی با اشاره به اینکه کرمانج های عشایر یکی از طوایف استان خراسان شمالی هستند، اضافه کرد: این افراد همواره با کوچ کردن در فصل بهار به این استان و اقامت در میان بندهایی چون منطقه شکار ممنوع شاه دنیا، کوه سالوک بجنورد در بهار و تابستان، زیبایی خاصی را به این استان می دهند و چشم و گوش هر مسافر و گردشگری را با هی هی چوپان ها در صبح و عصر و بوی طبخ نان، تهیه قره قورت، کشک و روغن زرد و بافت گلیم مجذوب خود می نمایند.

وی توضیح داد: البته البسه محلی این افراد و ترکیب رنگ های بکار رفته در آن یکی دیگر از مواردی است که موجب می گردد چشم به سوی آن ها جذب گردد.

این پژوهشگر فرهنگی ادامه داد: استفاده از لباس محلی در زمان های گذشته به وسیله عشایر کرمانج خراسان شمالی از رواج خاصی برخوردار بود اما اگر هم اکنون به میان چادرهای عشایری این استان سری بزنیم کمتر شاهد دختر و زنی هستیم که از لباس های محلی خود استفاده نموده اند و استفاده از این لباس ها محدود به برگزاری مراسم شادی شده است.

انصاری مود اظهار کرد: تنوع رنگ، نوع پوشش و مواد به کار رفته در پوشاک اقوام مختلف متناسب با زمان و مکان، نشان دهنده رشد فکری قومیت ها بوده که آن را در مقاطع مختلف تاریخی به ظهور می رساندند و به بیان دیگر می توان گفت که پوشش اقوام کرمانج عشایر این استان بیانگر تاریخ، اصالت و ژرف نگری این قومیت ها به تاریخ است.

این پژوهشگر فرهنگی گفت: آنچه که امروز از پوشاک سنتی اقوام برای ما به یادگار مانده است، حاصل تطابق یافتن این تغییرات با شرایط زمانی و مکانی است. زمانی مواردی چون استفاده از لباس های سنتی در میان عشایر کرمانج این استان دوباره رونق خواهد گرفت که به این فرهنگ و سنت ها بها داده گردد. به عنوان مثال زمانی که از برگزاری مواردی چون موسیقی سنتی جلوگیری می گردد، سبب می گردد تا این سنت و فرهنگ ها به تدریج به دست فراموشی سپرده گردد.

ساختار منحصر بفرد لباس های محلی

رئیس ستاد مردمی توسعه خراسان شمالی در ادامه تاکید نمود: حدود 37 درصد مردم این استان کرمانج هستند اما در طول سال چه تعداد برنامه درباره فرهنگ، آیین و سنت آن ها برگزار شده است؛ برگزاری برنامه های مختلف در مورد فرهنگ و سنت این افراد موجب می گردد تا دوباره این سنت ها برپا شوند و البته یکی از روش های مهم مقابله با تهاجم فرهنگی است.

انصاری مود در مورد البسه محلی زنان و دختران عشایر این استان توضیح داد: رنگ قرمز یکی از رنگ های مورد علاقه این طایفه است که به عقاید آن ها نمادی از شادی و خوشبختی هست و این رنگ در لباس های آن ها کاربرد فراوانی دارد. لباس بانوان کرمانج عشایر هشت تکه دارد که یکی از این تکه ها گار است؛ گار گوشواره بلندی است در دو طرف عرقچین روی سر قرار گرفته و روی آن ها یاشار و سربند استفاده می گردد.

رئیس ستاد مردمی توسعه خراسان شمالی توضیح داد: کومخ یکی دیگر از این تکه هاست که شکل ظاهری شبیه نعلین نوک برگشته و دارای گلدوزی هایی با نخ ابریشمی و یاشار، روسری زردی بزرگ و بلند از جنس حریر است. سربند برای محکم نگه داشتن روسری استفاده می گردد و گراس، پیراهن چین داری است که بر تن می نمایند.

وی اعلام کرد: شلیته یا همان دامن پرچین و جلیقه که از جنس مخمل که روی آن را سکه دوزی نموده اند، دیگر تکه هایی است که زنان سختکوش این خطه از کشور از آن استفاده می نمایند.

منبع: ایسنا